Historical roots of anchovy fishing
Abstract
It is not known whether there are any other fish species in the world's seas, where anchovy has a place in the life and culture of Black Sea residents. But in our country, it is very difficult for other fish to conquer the anchovy's reign. This fact has never changed throughout our fishing history. The pearl of the Black Sea, anchovy, has become so part of life in trade, social life, art and literature that it has become a part of culture. Anchovy has never been integrated and intertwined with the life of the local people, and even an indispensable element of daily life, has not become a lifestyle, as in the Black Sea region. In this study, the historical, cultural, sociological and economic adventure of anchovy, which forms the basis of fishing in the Black Sea, has been discussed with a long past perspective and tried to be revealed with a monolith text. Anchovy is neither a commercial commodity hunted by fishermen in the sea, nor a type of food consumed by every economic class in the society, nor is it a sea creature that has completed its history. Anchovy is a way of life for Black Sea people. In this text, the journey of anchovy from past to present and still continuing is tried to be conveyed to the reader by coloring it with traditional and authentic cultural elements.
Keywords
Full Text:
PDFReferences
Akşam Gazetesi, 1932. 20 Nisan 1932 Tarihli Trabzon, Akşam Gazetesi, s. 10.
Al, E. E., 2004. Trabzon Halk Mutfağı. Trabzon Halk Kültürü Araştırmaları. Trabzon Valiliği, İl Kültür Müdürlüğü Yayınları, Trabzon, s. 170-190.
Ak. M., 1997. Aşık Mehmed’e Göre Memleketi Trabzon ve Havalisi. Bir Tutkudur Trabzo, İ. Gündoğ Kayaoğlu, Ö. Ciravoğlu, C. Akalın (haz). YKY, İstanbul, 189 s.
Bostan, T., 2008. Son Krifos. Ötüken Neşriyat, 532 s.
Can, K. 2013. Balık Ağalara Takıldı. İstanbul: Ekin Kitap Görsel Yayıncılık, ISBN: 882-69-2-2, 293 s.
Çakıroğlu, A. S., 1964. Tarihi Ekonomik Sosyal Yönleriyle Trabzon, Ankara
Çakıroğlu, A. S., 1969. Karadeniz’de Balıkçılığımız. 1. Basım. 183 s.
Çelikkale, M.S., Dzgüneş, E., Candeğer, A.F., 1993. Av Araçları ve Avlama Teknolojisi. KTÜ Sürmene Deniz Bilimleri Fakültesi, Yayın No: 162/541 s.
Çolak, A. Ş., 2007. Balıkhane Nazırı Ali Rıza Bey'in Gözüyle İstanbul'da Balık Kültürü, Türk Edebiyatı Dergisi, (409) 36-39.
Dağlı, Y., Kahraman, S. A. 2005. Günümüz Türkçesiyle Evliya Çelebi Seyahatnamesi, 2.cilt 1. Kitap, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 327 s.
Deniz, İ., 2012., Amazon Sinop: Bir Sinop Monografisi. Çatı Kitapları, İstanbul, 1. Baskı, 176 s.
Deveciyan, K., 2006. Türkiye’de Balık ve Balıkçılık. İnceleme. Yayına Hazırlayan: Rober Koptaş, Aras Yayıncılık. 2006, İstanbul, 574 s.
DPT. 1989. Altıncı Beş Yıllık Kalkınma Planı Özel İhtisas Komisyonu Raporu. Su Ürünleri ve Su Ürünleri Sanayi. TC Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı. Yayın No: DPT 2184, öik: 344. 210 s.
Duman, M., 2003. Trabzon Maçka’da 1950-197 Yılları Arasında Geleneksel Mutfak Kültürü. Yemek Kitabı. Tarih-Halk Bilimi-Edebiyat. Hazırlayan M. Sabri Koz, Genişletilmiş 2. Baskı, s. 793-826.
Düzgüneş, D., 2010. Hamsinin Karadeniz Kültüründeki Yeri ve Hamsi Avcılığının Tarihsel Gelişimi. 1. Ulusal Hamsi Çalıştayı: Sürdürülebilir Balıkçılık. 17-18 Haziran 2010, Trabzon. Bildiriler Kitabı, 13 p.
Düzgüneş, E., Sağlam, H., Kasapoğlu, N., 2015. State of Anchovy Fisheries in the Black Sea by Management Perspective in the last 40 years. GFCM Working Group on the Black Sea Workshop on the Management of Anchovy in the Black Sea, 15-16 Aralık 2015. Trabzon, Türkiye.
Emiroğlu, K., Saydam, C., Çevik, N. K. 2008. Hamsi Kurban O Göze, Heyamola Yayınları, 200 s.
Emiroğlu, K., 1999. Trabzon Vilayeti Salnamesi/1881, Cilt 12. Trabzon İli ve İlçeleri Eğitim Kültür ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı , 367 s.
Ersan, F., 1967. Genel Balıkçılık Ekonomimiz ve Türk Hamsiciliği. Balık ve Balıkçılık. Cilt 15, Sayı 3, s. 17-19
Gücü, A. C., Genç, Y., Dağtekin, M., Sakınanan, S., Ak, O., Ok, M., Aydın, İ., 2017. On Black Sea Anchovy and Its Fishery. Article in Reviews in Fisheries Science & Aquaculture, 2017 DOI: 10.1080/23308249.2016.1276152
Gürsoy, B., 1984. 100. Yılında Duyun-u Umumiye İdaresi Üzerinde Bir Değerlendirme”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ord. Prof. Şükrü Baban’a Armağan, İstanbul 1984.
Hagen, G., 1998. The Traveller Mehmed Aşık’, in Essays on Ottoman Civilization. Proceedings of the XIIth Congress of CIEPO, Praha 1996. Archίv Orientάlnί Supplementa VIII, Prague, pp. 145-54.
Hamamizade, İ., 1928. Hamsiname: Küçük Balığın Büyük Öyküsü-Günümüz Türkçesi ile Hazırlıyanlar: Sayılır, B, Babuçoğlu, M, Phoenix Yayınevi, 1. Baskı, 2007. Ankara, 160 s.
Hikmet, N., 1987. Kuvayi Milliye, Şiirler: 3. Adam Yayınları, 225 s.
Kayaoglu, G., Ciravoglu, Ö., Akalin, Cüneyt, 2007. Bir Tutkudur Trabzon I., Yapi Kredi Press; Istanbul, 1997, 1st edition, p. 574.
Konan, B., 2006. Osmanli Devletinde Yabancıların Kapitilasyonlar Kapsamında Hukuki Durumu. Doktora Tezi. T.C. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Hukuku Anabilim Dalı.
Köknar, E. 1996. Karadeniz Mutfağı. Sanat Dünyamız.Yapı ve Krdei Yayınları LTD. Şti. Yıl: 21, Sayı: 60-61, s. 53-54
Köse, S. 2014. Seafood Processing Industry in the Turkish Black Sea. Turkish Fisheries in the Black Sea. (Eds: Düzgüneş, E., Öztürk, B., Zengin, M.) Published by Turkish Marine Research Foundation (TUDAV), Publication number: 40, İstanbul, Turkey, 36 p.
Özbay, Ö., 2002. Nart Magazine, p. 30
Özdamar, E., Aral, O., 1995. Orta Karadeniz Bölgesindeki Balık Unu Fabrikalarında 1994/1995 Av Sezonunda İşlenen Balıkların Kompozisyonunun İncelenmesi”. Doğu Anadolu Bölgesi I. (1993) Ve II. (1995), Erzurum. Su Ürünleri Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, 691-703.
Özdamar, E., 1988. Hamsi Balıkçılığının Sorunları ve Çözüm Önerileri. Karadeniz’de Hamsi Balıkçılığı ve Sorunları Sempozyumu. İktisadi Araştırmalar Vakfı, İstanbul. Bildiriler Kitabı, s. 112-122.
Robinson, D. M., 1906. New Inscriptions from Sinope, The American Journal of Philology 27, 447-450.
Sezer, Ç., 2007. Kalbimin Kuzey Kapısı Trabzon. Heyamola Yayınlları. İstanbul, 31 s.
Otyam, F., 1982. Habu Diyar: Doğudan Gezi Notları (Harran, Hoyrat, Mayın, Irıp). Adam Yayınları, 358 s.
Tiryaki, K., Özlü, Z., 2019. Osmanlının Son Dönemlerinde Duyun-u Umumiye’ye Yönelik İmtiyaz Politikasına Bir Örnek: Tütün İşletmesi İmtiyazı Mukavelenamesi (1913). Tarihin İzinde Bir Ömür, Prof. Dr. Nuri Yavuz’a Armağan. ISBN: 978-605-7634-65-8 Editörler: Armağan, Y., Hayta, N., Demirtaş, B., Can, M., s. 717-753.
Ulman, A., Zengin, M., Demirel., N, Pauly, D., 2020.. The Lost Fish of Turkey: A Recent History of Disappeared Species and Commercial Fishery Extinctions for the Turkish Marmara and Black Seas. Front. Mar. Sci. 7:650. doi: 10.3389/fmars.2020.00650
Ulukan, U. (2016). Balıklar, Tekneler ve Tayfalar: Türkiye’de Balıkçılık Sektöründe Çalışma ve Yaşam Koşulları. Çalışma ve Toplum Dergisi, 2016, 48, 115-142.
Ulunay, R. C., 1999. Menfalar/Menfiler, Sürgün Hatıraları. Arma Yayınları, 264 s.
Üçüncü, U., 2015. Milli Mücadele Yıllarında Trabzon’da İttihatçı Bir Sima - Kahya Yahya. Sarander Yayınları, 461 s.
Üstündağ, E., 2010. İçinden Hamsi Çıkan Kitaplar. Yunus Araştırma Bülteni, 10(2):18-21.
Yalıngün, T., 1967. Doğu Karadeniz’deki Hamsi Av Faaliyetleri. Balık ve Balıkçılık. Cilt 1, Sayı 2, 18 s.
Yerasimos, S., 1997. Az Gelişmişlik Sürecinde Türkiye, Bizanstan Tanzimata, C.I, Çev. Babür Kuzucu, Gözlem Yayınları, İstanbul 1997.
Yüksel, A., 2007. Karadeniz’de Balık Avcılığı Tarihi. http://www.serander.net/karadeniz-kulturu/karadeniz-tarihi/631-ayhan-yuksel-karadenizde-balik-avi-ve-balikcilik.html
DPT 2184, öik: 344, s. 210.
Yüksel, M., 1989. Türk Edebiyatında Hamsi. Trabzon Kültür ve Turizm Derneği
Zengin, M., Şahin, T., Bozali, M., Özke, M., 1992. Karadeniz’de Av Araç ve Geçleri ile Avlanma Teknolojisinin Belirlenmesi. Proje Sonuç Raporu. Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü, Trabzon, 105 s.
Zengin, M., 2000. Hamsiye Dayalı Olarak Üretim Faaliyetinde Bulunan Balık Unu-Yağı Fabrikalarının Bugünkü Durumu ve Bu Fabrikalar İçin Alternatif Hammadde Oluşturabilecek Balıkçılık Kaynakları. 20-22 Eylül 2000, Sinop Su Ürünleri Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, s. 327-341.
Zengin, M. 2010. Hamsi Avcılığının Uzun Geçmişi. SÜMAE Yunus Araştırma Bülteni, 10 (2), 14-17.
Zengin, M., Genç, Y., Ak, O., 2012. Kuzeydoğu Karadeniz (Gürcistan, Abazya) Kıyılarında Hamsi Avlayan Türk Balıkçı Filosunun Durumu Üzerine Bir Ön Araştırma. Yunus Araştırma Bülteni 2012 (4): 27-43.
Zengin, M., 2013. Zavena’nın Eski Balıkçıları: Malkoçoğlu Mustafa Reis. 26-28 Nisan 2013; Dünden Bugüne Akçaabat Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, Akçaabat Belediyesi Yayınları, Cilt 1, 325-334.
Zengin, M., 2019a. Antik Dönemlerden Günümüze Palamutun Karadeniz’deki Serüveni. II. Sinop Lakerda Festivali, 15-17 Kasım, 2019. Sözlü Sunum.
Zengin, M., 2019b. Karadeniz Türk Balıkçılığının Yüz Yıllık Tarihine Genel Bir Bakış. Karadeniz Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 5/7, ss.31-67. DOI: 10.31765/karen.584037
Refbacks
- There are currently no refbacks.